Sosyal Alışveriş [S-Ticaret] Nedir? Sosyal Ticaret Temelli Dijital Pazarlama Stratejisi ile E-ticaret

E-Ticaret, M-Ticaret’i çok duyduk. Çok konuştuk. Kullanıcı kah mobilde, kah platformda dedik, kullanıcı mağazada görüyor sonra mobilden hatırlayıp websitesinden alıyor dedik. Günün sonunda kullanıcı her yerde ve e-ticaret büyük bir verimlilik problemi.

Konuyu dağıtmadan devam etmek için müthiş bir çaba gösteriyorum. Sadede geleyim; Asya ülkelerinde başlayan canlı yayınlar ve ürün satışları ile mikro Influencer’lerin meşalesini tuttuğu, gelecek 5 yılda Telekom, Dijital ve Mobil bankacılık, Sosyal medya altyapılarının hazır olduğu pazarlarda geometrik büyüme beklenen ve TR’de de içinde olduğumuz bu trende s-ticaret diyoruz.

S-Ticaret [Sosyal Ticaret] Kavramı 2005 Yılında Yahoo tarafından geliştirilmiştir. Bu içeriğin potansiyel ticari kapsamının ne olacağını aktarabilmek ve önemini izah edebilmek adına hemen alttaki alıntıyı inceleyebilirsiniz.

The Global Social Commerce Market size is expected to reach $1948.5 billion by 2026, rising at a market growth of 29.4% CAGR during the forecast period.

Yahoo – https://finance.yahoo.com/news/worldwide-social-commerce-industry-2026-120400337.html

“Sosyal Ticaret” Sosyal ağlar üzerinden gerçekleşen satışlar, satış aşamalarının oluştuğu pipe’deki tüm hareketler için tanımlanmaktadır. Sosyal Ticaret’in ( S-Ticaret’in) Kendi içerisinde de alt türleri bulunmakla birlikte özetle aktarmak gerekirse konvansiyonel alışverişte aile & arkadaşlar ve Çevreden fikirler alınırken E-ticaret bu duruma görece biraz daha birey odaklı bir çalışma prensibine sahiptir. Anatomisi gereği “pc” üzerinden kendine ait ürünleri kendi için sipariş etmesini beklerken, kullanıcı ürününüzün yanındaki whatsapp ikonu ile arkadaş ve aile gruplarına gidiyor ve kararını verene kadar bir ziyaret sıklığı gerçekleştiriyor.

Bir E-Ticaret operasyonu olarak bir bakışta; sosyal Ticaret başlığı altında “Sosyal ağlardan yapılan alışveriş” ve ” Tüketicilerin referans önermeleri & Influencing , Ürün deneyiminin aktarılması” gibi 2 ana başlıkta değerlendirebiliriz. Yıllardır Mobilde artan hacimler, Sosyal Ağlarda geometrik bir artış ile büyüyen geçirilen süre, Influencer Marketing’in gözle görülür etkisi gibi pek çok girdiyi üst üste koyduğumuzda S-Ticaret Kavramının bileşenlerini tam olarak anlayabiliriz.

E-ticaret Yönetimi için S-Ticaret Analiz Tavsiyesi:

Kullandığınız analytics araçlarında Aquistion > son anlamlı kaynağı whatsapp ve sosyal ağlar olan ve ilk ziyaret olmayan kullanıcıları segmente eder ve ana gruba oranla dönüşüm oranı yüzdesinin farkına bakın. Veya bu grubun üyelik, ürün inceleme ve etkileşim raporları da ana gruba oranla dikkatinizi çekecektir.

Burada “e zaten arkadaşına öneren, whatsapp’dan ürün önermesi ile gelen bir grubun herhangi kullanıcı grubundan daha yüksek etkileşim alması doğal” dediğinizi duyar gibiyim. Bu yazı boyunca da yaklaşmak istediğim nokta bu konuda tersine mühendislik geliştirmek. Yani yukarıdaki analytics raporundaki ciro farkını yaratan avukat müşteri pastasını toplam ziyaretçi arasında daha iyi bir seviyeye getirdiğinizde, toplam cironuzda da ciddi bir yüzdesel yükseliş ve bundan daha önemlisi verimlilik artışı görülecektir.

Sosyal Ticaret ( S-Ticaret) Etken İticileri Nelerdir?

S-Ticaret uygulamaları ve sosyal ağlarda gerçekleşen satın alma davranışı artışı, doğrudan mobil dünyaya bağlıdır. Basitçe bakmak gerekirse Sosyal Ticaret uygulamalarının bir pazarda uygulanabilmesi için bu bölgedeki kullanıcıların mobilde olmaları, Sosyal medya mecralarında geçirdikleri sürenin fazla ve artarak yükseliyor olması, Dijital ve Mobil bankacılık girişimlerinin uygulanabilir olması ( Paypal, Masterpass, Alipay, etc.), Pazarda E-ticaret’in perakende içinde bir pay sahibi olması, Telekom ve 4.5g / 5g konusunda erişilebilirlik sorunu olmaması, ve de son olarak satın alma gücünün de kabul edilebilir olması bu pazarda sosyal ticaret’in yükselmesi için yeterli olacaktır.

S-Ticaretin bağlı olduğu değişkenleri sıralamak gerekirse;

Artan akıllı telefon kullanımı,
Gelişen Dijital ve Mobil bankacılık uygulamaları
Artan E-ticaret pazarı ve bunun toplam perakende içindeki payı
Artan Internet kullanımı içerisinde sosyal medya kullanımı payı
Artan kullanıcı etkileşimleri ve katılımın artması
Tüm dünyada Internet teknolojilerinin bağlantı hızlarının her geçen gün artması
Pazardaki kullanıcıların satın alma gücü

Globalwebindex ‘in 2019 Q1 (maskesiz güzel günlerde) yayımladığı bir Sosyal ticaret raporunda ise, ürünün keşif ve hatırlanırlığı için sosyal ağların doğru bir mecra olduğu, ancak halen satın alma için yeterince anlaşılmadığını ifade ediyor.

B2B VE B2B Dünyada Gelecekte ve Bugün S – Ticaret

B2C Sektörlerde Sosyal Ticaret

B2C veya daha basit dille perakende sektörlerinde 2020 yılında tüm dünyada %55’in sosyal alışverişçiler ( Social Shoppers) olduğu, yani ürün ve hizmetleri internetten satın alırken incelemeleri, karşılaştırmaları, Influencer anlatımları ve diğer sosyal ticaret unsurlarını kullandığı raporlanmış.

B2B Sektörlerde Sosyal Ticaret

B2B sektörlerde de şaşırtıcı bir şekilde Sosyal Ticaret etkisinin 2020 yılında %35 oranında bir payı olduğu ölçümlenmiş. Başka bir deyişle bir şirket bir başka şirkete ürün ve hizmetlerini satarken sosyal ticaret unsurlarından faydalanmış. Bunlara örnek vermek gerekirse sosyal ağlardaki başarı öyküleri, dijital etkinlikleri sayabiliriz.

C2C Sektörlerde Sosyal Ticaret

Maalesef raporun özetlerinde görüntülenmemiş ancak Sosyal Ticaret’in etkisi altında bulunacak, sektör türü içinde yüksek payı olacak alanlardan birinin de C2C olduğunu tahmin edebiliriz.

Sektörlere Göre Sosyal Ticaret Nasıl Gelişecek? Potansiyeli Ne Kadar?

Peki, Sosyal Ticaret, veya sosyal medya platformları içerisinde ne satılmış?

Rapora baktığımızda bu konuda en büyük pay ” giyim ” sektörü %21.69 olarak görüntülenmiş. Daha sonra ise Influencerlerin ağırlıkları ile bağıl olduğu dikkatinizi çekecektir; Giyim, Sağlık & Kişisel Bakım, Ev Ürünleri, Aksesuarlar, Supplementer ve Sağlık ürünleri, F&B ürünleri olarak sıralanmış. 2026 Yılı sonuna geldiğimizde tüm dünyada sosyal ticaret pazarının 1.948,5 Milyar USD olacağına yönelik projeksiyon da mevcut.

Sosyal Ticaret’in gelecek yıllardaki tahmini projeksiyonu burdan okuyabilirsiniz.

Marka olarak S-Commerce Stratejim Ne Olmalı?

1 İlacın bu yazıyı okuyan herkesin derdine deva olmayacağı gibi burada belirteceğim bir örneğin markanız ile uyumlu olması eczacının rastgele bir raftan doktor reçetesi olmadan doğru ilacı saptaması gibi bir uçukluğu karşılık gelecek.

Öylesine sunum olsun bakalım diyecek markalar için internette hazır reçeteler mevcut. Ancak normal şartlarda; Aynı stratejinin aynı sektörde 2 markada işe yaraması kolay kolay mümkün değil. 2 Marka aynı stratejiyi uygulamasından kaynaklı yeni değişkenler oluşabilir mesela.

Ancak S-Commerce özelinde anahatta bakmak gerekirse;

Markanızın ürün ve hizmetleri için doğru olduğunu tespit ettiği mecralarda içerik üreticileri ile uzun soluklu çalışmalar bunun bir başlangıç noktası olabilir.
Tik tok üzerindeki challenge & kımlar ile topluluğun ürününüz ile içerik üretmesi bir fikir olabilir. Eğer yaratılabilirse organik bir hype ile doğal bir kitle geliştirilebilir.
İşin paid tarafında ise doğru Influencerler ile marka için doğru olduğuna emin olunan bir medya planı oluşturulup işler hızlandırılabilir.
Ürüne göre bir yayıncı veya içerik üretici ile sözleşme yapılabilir. Canlı yayın ve ürün deneyimi anlatımları talep edilebilir.
Topluluklar ve topluluk yöneticilerin odağında çalışmalar yapılabilir.
Etkili bir CRM çözümü ile Sosyal medya dataları ve iletişimi tek platformdan yönetilebilir.

Ve daha uzar uzar gider 🙂

Sosyal Ticaret Türleri & Uygulamaları Nelerdir?

Satın alma yolculuğunda sosyal ticaret (s-ticaret) Verileri

Yukarıdaki infografiğe göre;

[Keşif] Markaları Internet Üzerinden Keşfeden kullanıcıların;
%28’i markaların reklamlarını ilk kez sosyal ağlarda keşfeder.
%24’ü yorum ve değerlendirmeler üzerinden markayı keşfeder.
[Araştırma] Ürün&Hizmetler hakkında bilgi arayan kullanıcıların;
%42’si sosyal ağlarda bu bilgiye erişirler.
[Etkileşim]
Kullanıcıların %23’ü bir önceki ay markanın sosyal ağında bir içerik ile etkileşime geçmiş / Takip etmiş
%22’si ise Markaya ait sosyal medya profilini ziyaret etmiş.
[Dönüşüm] Kullanıcıların Satın alma motivasyonları/etkileyicileri sorulduğunda ise;
%23’ü Sosyal medya hesabındaki çok fazla beğeni, veya iyi yorumların olmasını
%11’i de Sosyal medya mecrası içinde “ satın al” butonunu olmasını Satın alma kararları üzerinde etkili olduğunu belirtmiş.

Sosyal Medyanın Satın alma yolculuğuna etkisi

Özetle bakmak gerekirse; Kullanıcı ürün keşfetmek, araştırmak ve incelemek için yüksek oranda sosyal medyayı kullanıyor. Satın alma aşamasında bu huni şimdilik darlaşsa da gelecek yıllarda platfromların s-ticaret için yaptığı geliştirmeler ve değişen kullanıcı alışkanlıkları ile bu konuda da gelişmeler olacağı öngörülüyor.

Globalwebindex Raporu

S-Ticaret Hangi Platformlar Üzerinden Yapılabilir? Neler Yapılabilir Temel Örnekler

1. Facebook

Muhtemelen Performans odaklı strateji yönetimi yapmayan “marka lümpeni & romantiği” meslektaşlarım için facebook itici gelecektir. El cevap;

Facebook Bizrate Insights tarafından yapılan Haziran 2020 anketine göre, % 18,3 ile en yüksek platform için satın alma işlemi gerçekleştiren kullanıcı grubuna sahip.

Kaynak: https://www.businessinsider.com/social-commerce-2021-brand-trends-and-marketing-strategies-2021-2

Facebook 2007 Şubattan bu yana Sanal hediye göndermekten, Facebook marketplace’e, alışveriş yapılabilir sayfalara, facebook içi ödemeye ve business manager’da bunları otomatize etmeye kadar, yıllardır e-ticaret tarafında geliştirmelerini sürdürüyor. Çok yakın bir gelecekte de daha yeni geliştirmeler bekleniyor.

Facebook’da Neler Yapılabilir?

Platforma Business Manager içerisinde bulunan ticaret yöneticisinden tüm ürünler entegre edilebilir.
Platform içinde ürün kategorisi ile iglili topluluklar ile ortaklıklar geliştirilebilir, topluluk liderleri ile içerikler üretilebilir.
Yayıncılar ile ürün inceleme ve canlı yayınlar düzenlenebilir
“Marka sayfası” ile gruplara katılım sağlanıp etkileşime girilebilir.

Instagram

Küçük kuzeni Instagram’a geldim. Burada zaten yapmıyor muyduk ya? dediğinizi duyar gibiyim. Evet, Sosyal Ticaret’in en büyük bileşenlerinden biri Influencer Marketing ve bu işlerde Instagram’da gerçekleşiyor. “The State of Influencer Marketing 2020” Raporu Amerika özelinde %97 ile Instagram’ı doğrular şekilde.

Instagram Mağazalar özelliği, 2019’da global’de devreye aldıkları Instagram Checkout, 2020 içinde mağaza tab’inin hemen elinizin altında ( sağ alt ekranda) ulaşılabilir olması gibi baktığımızda Instagram’da bu konuda altyapısal anlamda gayet yeterli olanaklar sağlıyor.

Twitter

Twitter’in ülkemizdeki kullanımı politik ve kamuoyu oluşturma odaklı olması ülkemize özgü sayılmaz, Dünyada da pek çok bölgede bu şekilde hayatını sürdürüyor. Twitter ile doğrudan bir sosyal ticaret çözümü olmamak ile birlikte, Twitter Reklamları kullanılarak ürün reklamlarında “şimdi al” CTA olarak eklenebilir.

Mecra olarak twitter’in önemi ise, kullanıcıların twitter’da konuştuğu, twitter’da şikayet ettiği veya deneyimlerini aktardığı gerçeğidir. Markanızın nasıl anıldığını bilmek önemlidir. Basit Bir yerel örnek ile twitter kullanıyorsanız cappy canavarını biliyorsunuzdur? ( Bir şeyler yiyip içiyorsanız google’lamayın.)

S-Commerce’i yalnız ürünü satmak değil, satışı ve sonrasını bir araya getiren bileşenleri de kısaca “müşteri deneyiminin” tümü olarak düşünümeli ve yine işe bir iletişim stratejisi olarak bakarak, gerekli olunan tüm mecraları dinlemek ve anlık yanıtlamak gerekecektir.

Tiktok

Tiktok ve Sosyal Ticaret

Virallik, TikToker’lar, Z Kuşağına etkileşim kurabilmek, yakın zamanda gerçekleştirdikleri yeni reklam modelleri ile TikTok’da S-Ticaret için bir üs olma yolunda ilerliyor.

Bunlara her platformda gerek teknik olarak yeterlilikler, içeriksel geliştirmeler yapılabilir.

Case Study: Marvel Chatbot ile Bilet Satışları

Marvel, Ürettiği bu lead reklamı ve arkaplanda konumlandırdığı Chatbot ile 11.000 yeni lead yaratmış ve bilet satışı gerçekleştirmiştir. Facebook başarı hikayeleri arasında da görebilirsiniz.

Facebook’un reklam kampanyaları ile ilgili başarı hikayelerine linkten erişebilirsiniz.

Sosyal Ticaret Uygulamalarının Geliştiği Ülkeler Neresidir?

Tahmin edeceğiniz üzere aliexpress & Wechat yayınları ve wechat ve diğer kendi uygulamları ile e-ticaretteki gelişkinliği de bir yana koyarak Çin’in tüm dünyada bu akımın başlatıcısı ve geliştiricisi olacağı ortada gibi görünüyor.

E-Ticaret Şirketi S-Ticaret stratejisi için ne yapabilir ?

Burada her bir üründe ve hizmette tabi ki bambaşka konu başlıkları çıkacaktır ancak; basit bir düşünsel bakış ile bütün derdimiz; bir ürünün + bir mesaj ile sosyal medya ve insanlar arasında virallik kazanabilmesi, paylaşılabilir olması, konuşulabilmesidir. Ürün sayfasına whatsapp ikonu eklemek veya Insta’da mağazayı açmak ile doğrudan bir artış olacağını iddia etmek zor. Ancak tabii ki teknik ve ölçümleme anlamında sosyal medya ve site üzerinde gerekli gördüğümüz tüm kurulumları yaptıktan sonra kaderine terk ederek aa hiçbir şey olmadı diyemiyoruz.

Önce geçmiş datalardaki sosyal medya trafiğini, ziyaret değerlerine göre s-ticaret kitlenin hareketlerini, verimlilik ve ölçümleyebiliyorsanız karlılık ve LTV değerlerini alıp, aynı sayıdaki toplam ziyarete sahip herhangi bir data ile kıyaslayın. Hatta daha net kırılımlı bir sonuç için 2. Grup genel veri içinde 1. grubu hariç tutarak bakılabilir.
Daha sonra bu kullanıcı gruplarının satın aldığı ürün kategorilerini ve ürünleri göreceksiniz. Sitenizdeki tüm ürüler ve diğer kategorilere göre en üstte bulunan bu kategorilerin bir sebebi vardır.
Daha ucuz olması, 18-35 yaş grubuna hitap ediyor olması vb. Buradaki saptama ve konumlandırma tamamlandıktan sonra sosyal medya içeriklerinin yönetiminde bu ürünlerin ne sıklıkla yayınlandığını, özel içeril üretilip üretilmediğini öğreniyoruz.
Şu aşamaya kadar en azından kitle ve ürün gruplarını ortaya çıkarttınız ve segment gruplardaki datayı gördük. Doğal olarak sosyal medyadan gelen trafik ve satılan ürünleri temel alarak ürün ve ürün grupları özelinde çalışmaya başlayabilirsiniz.
Önemli Not: Trafik olarak bir arama niyeti ile bulunan ürünlerin “Temel gıda, ihtiyaç ve diğer” ürünlere nazaran, ihtiyaç hiyarerşisinde daha yukarıda olan bir ürünü tercih etmek de bu çalışmada katkı sağlayabilir.
Sayfalarda geçen etkinliklere bakıp tüm sosyal etkinliklerin raporlarını ürün bazında listeleyerek sadece satış değil, aynı zamanda konuşulan ürünleri de bulabilirsiniz.
Reklamlar ve reklam dışındaki doğal sosyal trafik verilerini inceleyebilirsiniz.
Tüm bu verileri elde ettikten sonra sosyal medya ve iletişim tabanlı fikirler geliştirerek bu payı genişletebilir, Influencerler ile çalışabilirsiniz.

Özetle S-Ticaret ve E-ticaret

Hızla gelişen dijital dünyada kullanıcı alışveriş yapmak için eve gidip adsl modemi takmayı beklemiyor. Gelişen akıllı telefon endüstrisi ile mobil app ve mobil odaklı ziyarette gezinen kullanıcı her geçen gün sosyal platfromlarda daha fazla zaman geçiriyor. Sosyal ağlar sürekli olarak reklam gelirlerini arttırmak için alışverişin tüm adımlarını platformlarına entegre ediyorlar. Yıllar önce ürünün fotoğrafını bir celebrity üzerinde görüyorken, artık tek bir dokunuş ile sepete ekleyebiliyoruz. Bazı ülkelerde checkout işlemi de ekrandan çıkmadan tamamlanabiliyor.

Pc ve mobil için kişi merkezli dijital bir yalnızlık ve bireycilik ön görülürken sosyal hayvan “insan” bu alışveriş fikirlerinde konvansiyonel alışveriş kararlarındaki gibi çevresine danışıyor. Tam olarak bu aşamada gerçekleşen “kullanıcının ürün & Marka ile ilk karşılaşmasından, satın alma sonrasında ürünü önermesine dek olan tüm sürece” S-Commerce olarak tanımlandırıyoruz.

Influencerler’in aktardığı deneyimler, canlı yayınlar, ürün tanıtımlar, UGC’ler, Marka sponsorlu içerikleri, yorumlar, bahsetmeler ve şikayetlerin tümü S-Ticaret’in birer parçası ve yönetilmesi gerekiyor. Ve Bu aşamada güçlü bir sosyal medya izleme ve crm yönetimi gerekiyor.

Yahoo ve pek çok e-ticaret ver şirketinin çıkardığı projeksiyonlara bakıldığında e-ticarette sürdürülebilir ve verimli bir büyümenin yolu sosyal ağları ve kullanıcıları temel alan bir stratejinin planlarımız arasında olmasından geçiyor.

Kaynaklar ve intihallerim:

Sosyal Ticaret İnfografik Raporu İndir