İhracat Nedir?
İhracat, bir malın veya hizmetin yabancı ülkelere döviz karşılığında satılmasıdır. İhracatta; konşimento, teslimat şekli (exw, fca, fas, fob) Navlun, DDP , Konşimento, Gümrük Tarifeleri gibi prosedür ve süreçleri yürüterek süreçleri yürütürüz. Buna bu yazı boyunca “geleneksel ihracat” diyeceğiz.
Günümüzde ise firmaların ihracat yapabilmelerini kolaylaştırabilmek ve bu resmi bürokrasilerin aşılabilmesini sağlamak için “mikro ihracat” adlı yeni bir terim çıktı.
E- İhracat (Mikro İhracat) Nedir? ETGB Desteğinden Nasıl Faydalanılır?
Mikro ihracat, 300 kilogram ağırlığı ve 15 bin avro değeri geçmeyen, kat-i ve satış amacıyla yapılan (ticari olan), kısıtlaması olmayan ve farklı bir rejimi gerektirmeyen ihracat işlemlerinin, Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) ile yapılmasıdır. Mikro ihracatta gümrük müşaviri, konşimento, Gümrük beyannameleri, atr, menşe şehadetnamesi vb bilgilere ihtiyaç yoktur. İhracatçılar birliği kaydına gerek yoktur. Hali hazırdaki şirketiniz ile direkt yurt dışında yerleşik bir kişi / şirkete fatura düzenleyebilir, gümrük çıkışını yapabilirsiniz.
Mikro ihracat e-ticaret ve diğer elektronik ortamda yapılan küçük miktardaki satışları kolaylaştırmak için ortaya çıkmış bir terimdir. Mikro ihracat sürecinde vergilendirme (yok) ve beyannameye esas olan “yetkili kargo taşıma firmasının” düzenlediği evraktır.
Yani biz satıcı olarak paketi hazırladıktan sonra yetkili kargo firması bunun değer-kg hesabını ve beyanını yapacaktır. Bu sayede herhangi bir fatura- gönderiden bir farklı kalmaz.
Hediye, Numune, İlaç vb. hassas ürünlerin gönderimi mikro ihracat kapsamında olmamaktadır. Mikro ihracat yalnızca Türk Gümrüğünden çıkışlar ile ilgili sorumludur. Karşı gümrük ve oradaki vergilendirme süreçleri karşı ülkenin gönderiniz ve ülkemize karşı politikalrına bağlıdır. Örneğin 300 kg’dan düşük 14.999 € bedelli bir paketi buradan 0 KDV ile çıkartırken karşıda almanya’daki alıcı gümrük ücretlerine maruz kalabilir.
Bununla ilgili alternatif DDP dediğimiz “ Delivery Duty Payment” Yolda gerçekleşen tüm vergilendirma maliyetlerinin kargo firmasının size charge ettiği bir gönderim metodu da vardır. Bu sayede eğer isterseniz müşterinize yansıtmadan maliyetleri üstlenebilmiş olursunuz.
Mikro İhracat için;
- İhracatçılar birliği kaydı
- Gümrük Müşaviri
- İhracat Evrakları
Gerekmez. Yalnızca Kargo firmasının düzenleyeceği ve ETGB evrakına ihtiyacınız bulunmaktadır.
ETGB ( Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) Nedir?
Yukarıda ihracat nedir? Konusunda bahsettiğim tüm evrakları minimize eden harika prosedürdür. Fiziki ihracata dönecek olursak: Ordino, konşimento, ATR vb evrakların yerine ürününüze dair tüm bilgilerin, alıcı gönderici bilgilerinin yazdığı bir çeşit dolaşım belgesidir.
ETGB ‘yi “Mikro İhracat” Yapabilen kargo şirketleri düzenleyebilir. Başta dediğimiz gibi “ gümrük müşaviri veya benzeri fiziki ihracat yükleri gerekmez”
Mikro İhracat faturası nasıl düzenlenir?
- Adres ve ÜLKE bilgileri adres’de belirtilmelidir.
- E-Fatura DEĞİL E-Arşiv veya kağıt fatura düzenlenir. Faturalamada Gümrükleme vb giderler yazılamaz.
- Faturayı doğrudan %0 KDV olarak düzenlenebilir. Veya kdv tutarı yazılı düzenlendiyse daha sonra muhasebe ETGB numarası ile beyan edebilir.
- Tutar ve ürün adedi fiziki paketiniz ile uyumlu olmalıdır.
- Tek bir pakette 300 kg ağırlık ve 15.000€ limit mikro ihracata tabiidir.
Mikro İhracat Ne kazandırır?
Geleneksel İhracat yapan kobilerimiz bilirler ki, gümrük müşavirliği, ambar, gümrük maliyetleri ve prosedürleri, beyannamelerin ihracatçı birliğine onaylatılması uzun ve hantal süreçlerdir. Mikro ihracat tanımımıza uyan paketlerde ise devlet kargo şirketlerini “operatör” olarak sürece almış ve beyanname sistemlerini kargo şirketleri üzerinden yürütmektedir. Bu sayede hem maliyetler düşük, hem süreçler kolaylaşmaktadır.
Kobilerimize için %0 KDV ile çıkartabiliyor olmakta ayrı bir avantaj
İhracatta teslimat türleri ve kısaltmaları nelerdir?
Mikro veya geleneksek ihracat yaparken alıcı ile sözleşme anında çeşitli kısaltma ve jargonlar hakimdir. Çok kısaca teslimat türleri için bahsederek:
- Exw ( Ex Works),
- FCA ( Free Carrier),
- FAS (Free Alonside Ship),
- FOB (Free on Board), CFR ( Cost And Freight),
- CIF (Cost Insurance and Freight), CPT ( Carriage Paid To),
- CIP (Carriage and Insurance Paid To),
- DAF (Delivery At Frontier),
- DES (Delivered Ex Ship),
- DEQ ( Duty Paid),
- DDU (Delivery Duty Unpaid),
- DDP (Delivery Duty Paid)
TAŞIYICIYA TESLİM / FREE CARRIER (FCA)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ihraç gümrüğünden geçirilip, alıcı tarafından belirlenen taşıyıcıya, belirlenen yer yada noktada teslimi ile son bulur.
Eğer alıcı tarafından kesin bir teslim yeri belirtilmemişse, satıcı taşıyanın malları teslim alacağı yer civarında bir yer belirleyebilir. Ticari uygulamalar taşıyıcı ile sözleşme yapılabilmesi için satısının yardımını gerektirirse (Örneğin demir ve hava yolu taşımacılığında) satıcı riziko ve masraflar alıcıya ait olmak üzere hareket edebilir.
GEMİ DOĞURULTUSUNDA TESLİM / FREE ALONGSIDE SHIP (FAS)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, belirlenen limanda malların gemi doğrultusunda rıhtım veya mavnaya konmasıyla sona erer. Bu da, bu andan itibaren, malla ilgili tüm gider, yitik veya hasar rizikolarının alıcı tarafından üstlenilmesi anlamındadır. Malın yükleme, boşaltma , nakliye ve sigorta masrafları alıcı tarafından ödenir. FAS’da sözleşmede belirtilen satış bedeline hem mal bedeli, hem de rıhtıma kadar yapılan nakliye ücreti dahildir.
Bu terim, alıcının ihraç için malları gümrükten çekmesi gerektiğini belirtir. Alıcı doğrudan yada dolaylı olarak ihraç işlemlerini yerine getirmeyecekse kullanılmamalıdır.
Bu terim yalnızca deniz veya iç su taşımacılığında kullanılır.
GEMİ BORDASINDA TESLİM / FREE ON BOARD (FOB)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen yükleme limanında mallar gemi küpeştesini açtığı andan itibaren yerine getirilmiş olur. Mallarla ilgili tüm gider yitik veya hasar rizikoları bu noktadan itibaren alıcı tarafından üstlenilir. Eğer gemi küpeştesi pratikte bir şey ifade etmiyorsa (örneğin roll-on/roll-off veya konteyner taşımacılığında olduğu gibi) FCA teriminin kullanılması daha doğru olur.
MAL BEDELİ veya NAVLUN / COST AND FREIGHT( CFR)
Bu terim ile satıcı belirlenen varış limanına malı gönderebilmek için gerekli tüm giderleri ve navlunu ödemek zorundadır. Ancak malla ilgili yitik bir hasar rizikoları ile giderlerde görülebilecek artış, yükleme limanında malların gemi küpeştesini geçmesi anından itibaren satıcıdan alıcıya devredilmiş olur.
CFR terimi satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir.
MAL BEDELİ, SİGORTA ve NAVLUN / COST, INSURANCE AND FREIGHT (CIF)
Bu terim ile satıcı CFR’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak, malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı deniz sigortası temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. Alıcı bu terim ile satıcının sigortada sadece minimum kuvertür temin etme yükümlülüğü bulunduğunu bilmelidir.
Bu terim satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir. Bu terim sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılır. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa CIP terimini kullanmak daha uygun olur.
TAŞIMA ÜCRETİ ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM / CARRIAGE PAID TO (CPT)
Bu terim satıcının, malın kararlaştırılan varış yerine kadar taşınması için gerekli navlunu ödediği anlamına gelir. Malın yitik ve hasarına ait rizikolarla birlikte taşıyıcıya teslimden itibaren doğabilecek ek masraflar, malların taşıyıcının nezaretine verilmesinden itibaren satıcıdan alıcıya geçer.
Taşıyıcı bir taşıma sözleşmesinde demir, kara, deniz, hava, iç su taşımacılığı yada bunların birleşmesi sonucu ortaya çıkan taşımacılık işlemini üstlenen kimsedir.
TAŞIMA ÜCRETİ ve SİGORTA ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM / CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO (CIP)
Bu terim ile satıcı CPT’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna arşı kargo sigortası temin etmek durumundadır.
Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder .
SINIRDA TESLİM / DELIVERED AT FRONTIER (DAF)
Bu terim satıcının teslim yükümlülüğünün, malların ihraç için gümrükten geçirilip, sınırda belirlenen yer yada noktada ancak bitişik ülkenin gümrük sınırından önce emre hazır tutulmasıyla sona ermesini ifade eder.
Sınır terimi , ihraç ülkesinin sınırı da dahil olmak üzere herhangi bir sınır için kullanılabilir. Dolayısıyla, terimin içinde söz konusu sınırın her zaman nokta ya da yer belirtilerek kesin şekilde tanımlanmış olması hayati olarak önem taşımaktadır.
GEMİDE TESLİM / DELIVERED EX SHIP (DES)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malı belirlenen varış limanında, gemi bordasında, ithal gümrüğünden geçirmeden alıcının emrine hazır tutmakla sona erer. Satıcı, malların belirlenen varış limanına getirilmesi için gereken tüm gider ve rizikoları üstlenir. Bu terim sadece deniz veya iç su taşımacılığı için kullanılabilir.
RIHTIMDA TESLİM ( GÜMRÜK VERGİ ve HARÇLARI ÖDENMİŞ OLARAK) / DELIVERED EX QUAY(Duty Paid) (DEQ)
Rıhtımda Teslim (Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malları belirlenen varış limanında ithal gümrüğünden geçirilmiş olarak, rıhtım üzerinde alıcı emrine hazır tutmakla sona erer.
Satıcı, malların o noktaya kadar taşınmasıyla ilgili vergi, resim ve diğer harçlarda dahil olmak üzere tüm riziko ve giderleri üstlenir.
Bu terim satıcı dolaylı yada dolaysız yoldan ithal lisansı sağlayamayacaksa kullanılmamalıdır. Eğer taraflar malların alıcı tarafından gümrükten geçirilmesi ve gümrük vergilerinin ödenmesini istiyorlarsa “dutiy paid” yerine “duty unpaid” terimini kullanmalıdır. Eğer taraflar satıcının yükümlülükleri arasından malların ithali için ödenecek bir takım giderleri çıkarmak istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler.
GÜMRÜK RESMİ ÖDENMEMİŞ OLARAK TESLİM / DELIVERED DUTY UNPAID (DDU)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde, belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması ve gümrük formalitelerinin yerine getirilmesi ile ilgili riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır (İthalat için ödenmesi gereken vergi resim ve harçlar hariç).
Alıcı malların zamanında ithal için gümrükten çekilmemesinden kaynaklanan ek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.
Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmesini istiyorlarsa bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler.
Eğer taraflar satıcının yükümlülüklerine malların ithali için gerekli bazı giderleri eklemek istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler. Bu terim taşıma şeklinden bağımsız olarak kullanılabilir.
GÜMRÜK RESMİ ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM / DELIVERED DUTY PAID (DDP)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması, ithal gümrüğünden geçirilmesi için gerekli vergi, resim ve diğer harçlar dahil olmak üzere riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır. EXW terimi satıcı için ne kadar az yükümlülük ifade ediyorsa, DDP terimi de o kadar çok yükümlülük ifade etmektedir.