(Cookies) Çerezler, web sitelerinin ziyaretçilerini tanımak ve web sitelerinin deneyimini iyileştirmek için kullanılan küçük metin dosyalarıdır. Çerezler, web sitelerinin ziyaretçilerinin geçmiş etkinliklerini hatırlamasına ve onlara kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmasına olanak tanır. Re-marketing, Kullanıcı anlamlandırma, Kişiselleştirme ve benzeri pek çok işvelde çerez teknolojisi aracılığıyla yapılabilmektedir.
Çerezlerin Tarihi ve Son Yıllardaki Değişimleri
Çerezler, ilk olarak 1994 yılında kullanılıp, web sitelerinin ziyaretçilerinin oturumunu takip etmesine ve kullanıcıların web sitesini daha verimli kullanmalarına yardımcı olmak için kullanıldı.
Son yıllarda, çerezler giderek daha kişisel veri tartışması konusu haline geldi. Bu tartışmalar sonucunda, çerezlerin kullanımıyla ilgili bazı düzenlemeler yapıldı. Örneğin, Avrupa Birliği’nde 2018 yılında yürürlüğe giren Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR), çerezlerin kullanımına ilişkin bazı kısıtlamalar getiriyor.
Yakın Tarihte Yaşanan Gelişmeler
Çerezlerle ilgili tartışmalar devam ederken, yakın tarihte de bazı önemli gelişmeler yaşandı.
- Google, 2023 yılında üçüncü taraf çerezleri Chrome tarayıcısında kullanımdan kaldıracağını duyurdu. 04.01.2024 tarihi itibariyle %1 testine başladı. Yani tüm internette 30.000.000 Tarayıcıda 3. Parti çerezleri otomatik olarak reddetmeye başladı. https://developers.google.com/privacy-sandbox/blog/cookie-countdown-2024jan?hl=tr
- Geçen yıllarda Apple, Safari tarayıcısında üçüncü taraf çerezleri engellemek için “Intelligent Tracking Prevention” (İyileştirilmiş İzleme Önleme) özelliğini kullanıma sundu. Bu özellik, üçüncü taraf çerezlerin etkinliklerini takip etmesini zorlaştırıyor.
Ayrıntılı çerez statuslarını https://www.cookiestatus.com/ ‘dan takip edebilirsiniz.
- İnternet Reklamcılığı Birliği (IAB), üçüncü taraf çerezleri yerine alternatif araçlar geliştirmek için bir çalışma başlattı. Sektörde halen tartışma ve soru işaretleri devam ediyor.
Bu durum teknoloji ekosistemi tarafından tartışıladursun, her bir web sitesi için yapılması gereken bazı değişikliklerin bilgisini tekrar hatırlatmış olalım;
Consent Mode / İzin Modu ve Sunucu Tabanlı Çerez Eylemleri
Çerezlerin kullanımıyla ilgili düzenlemeler, web sitelerinin çerezleri nasıl kullandığını yeniden yapılandırmasınıgerektiriyor. Bu bağlamda, consent mode / izin modu ve sunucu tabanlı çerez eylemleri, web sitelerinin çerezleri daha gizlilik dostu bir şekilde kullanmasına yardımcı olabilecek iki önemli kavramdır.
Consent mode / izin modu, web sitelerinin ziyaretçilerinden çerezleri kullanma izni almasını sağlayan bir özelliktir. Bu özellik, ziyaretçilerin çerez kullanımına ilişkin tercihlerini açıkça ifade etmelerine olanak tanır.
Kullanıcılarınız web sitenize giriş yaptıktan sonra çerez izni verdiklerinde, tüm deneyim ve 3. Parti çerez ve izinler manuel olarak yapılandırılmaktadır.
Kullanıcılarınız web sitenize giriş yaptıktan sonra çerez izni vermediklerinde, Google Analytics’e hiçbir veri sağlanamamaktadır. EĞER Google Tag Manager’da İzin modu aktif edilmiş ise Google User-Id, Ip, ve diğer kişiselleştirmeye olanak veren bilgileri dahil etmeden; Sayfa ziyareti sayısı, Platform, Dil, Kaynak gibi bazı verileri dahil edebilmemize olanak sağlar.
Google Analytics izin modu nasıl aktif edilir ?
Ayrıntılı anlatımı video’dan izleyebilirsiniz.
Sunucu taraflı çerez etiketleme (server side tagging) nedir?
Az önce mailde bahsettiğimiz gibi çerezler ve dönüşümlere dair tüm veri kullanıcının web browser’inde depolanırken, artık kvkk uygulamaları gereği bu işlemler daha verimsiz bir hal almaya başladı. Safari ve iOS cihazlarda %60’a varan dönüşüm kayıpları Google Chrom’un son değişiklikleri ile birlikte %30’larda sonuç kaybına adreslemiyor..
Yukarıda daha önce de ilettiğimiz tag manager yapılandırmalarına ek olarak kullanıcılarınız 3. Parti çerezlere izin vermediğinde, çerezleri şu anda pek çok sitede olduğu gibi kullanıcı tarafında tuttuğumuz için verilerimz kaybolacaktır. Ancak teknik olarak ss.sitadiniz.com gibi bir alt sunucuda depolanmasını sağlayarak çerezlerimizi ve analtik verilerini sunucu tarafında 1. Parti veri olarak işlenmesi sağlanabilir. Teknik detayları daha uzun ve karışık olan bu yöntem, çerezlerin tarayıcıda depolanmasına gerek kalmadan çerez verilerinin işlenmesini sağlar. Bu sayede teknik olarak 3. Parti çerezlere yönelik engellemeler ortadan kalkmış olur.
Neden sunucu tarafı etiketleme?
Sunucu kapsayıcısının amacı, etkinliklerin kaydedildiği tarayıcı veya cihaz ile üçüncü taraf uç noktaları arasında size ait olan bir ara uç nokta sağlamaktır. Sunucu kapsayıcısı, normalde istemci tarafı etiketleme yapılandırmasında tarayıcıda çalışacak yoğun kaynak kullanan işlemleri gerçekleştirerek web kapsayıcısını tamamlar. Sunucu kapsayıcısı size, verileri analiz ve reklam uç noktalarına göndermeden önce gerektiği şekilde filtreleme, doğrulama ve değiştirme fırsatı ile araçlarını da sunar.
Sunucu tarafı etiketlemeyi kullanmanın temel avantajları:
- İstemcinin işleme yükünü azaltarak web sitesi ve uygulama performansını iyileştirir.
- Veri gizliliğini sağlamak için gelen istekleri filtrelemenize ve değiştirmenize olanak tanır.
- Verileri doğrulamanızı ve normalleştirmenizi sağlayarak veri kalitesini iyileştirir.
2024 Yılı itibariyle 3. Parti çerezlerin olmayacağı bir dönüşüme doğru yol alırken web assetleriniz için başta ads, analytics meta capi olmak üzre haricen kullanılan tüm kişiselleştirme eylemlerinde de 3. Parti olarak nitelenen çerezlerde bu değişiklikleri yapmamız gerektiğini hatırlatır, yüksek dönüşümlü ve performanslı günler dileriz